Waar in huis moet je rookmelders ophangen?

Bij een brand vallen de meeste slachtoffers door rook en niet door de brand zelf. Een rookmelder kan dan ook levensreddend zijn. Als het aan minister Knops ligt, worden rookmelders daarom verplicht voor alle Nederlandse huizen. Maar waar in huis moet je ze dan precies ophangen? De brandweer geeft tips.

Als je slaapt ruik je niks, en dus ook geen rook, zo valt te lezen op de rookmelder-informatiepagina van Brandweer Nederland. Een rookmelder kan je gelukkig alarmeren in het geval van brand. Zulke melders zijn te verkrijgen in alle doe-het-zelfzaken en bouwmarkten. De brandweer vertelt waar je ze moet ophangen en waar je verder nog op moet letten.

Waar moet je de rookmelders plaatsen?

Plaats een rookmelder op elke verdieping, tegen het plafond. Dus niet tegen de muur! Zorg dat deze minimaal 50 centimeter van een muur of hoek hangt, en niet op de tocht of in de buurt van mechanische ventilatie.

In volgorde van belangrijkheid zijn dit de plaatsen waar je rookmelders moet ophangen:

1. De belangrijkste plekken voor rookmelders zijn de hal en de overloop (of overlopen). Deze vormen meestal de vluchtroute in het geval van brand. Zorg dat je in elk geval op die plaatsen rookmelders ophangt.
2. Voor een betere beveiliging plaats je ook rookmelders in iedere slaapkamer, en in de woonruimte of andere verblijfsruimte.
3. Voor een maximale beveiliging hang je daarnaast ook nog melders op in alle andere ruimten waar brand kan ontstaan, bijvoorbeeld de ruimte waar de wasmachine en wasdroger staan (als dit niet de doucheruimte is - hierover straks meer) en in iedere ruimte waar elektrische apparaten worden opgeladen, zoals telefoons, tablets of fietsen. 

Waar moet je de rookmelders juist niet ophangen?

Zoals net al vermeld moet de rookmelder niet in de buurt van een ventilator of ventilatieopening / tochtige plek. Hang 'm ook niet boven de verwarming.

Het verschil tussen optische en thermische rookmelders

De brandweer adviseert om in de keuken en de badkamer geen optische, maar een thermische brandmelder te plaatsen. Een thermische melder gaat af bij temperatuurverhoging en niet bij rook. Aangezien de meeste slachtoffers vallen door rook en niet door de brand zelf, is een optische melder voor de overige verstandiger.

Meer informatie over de twee soorten melders:

• Een optische rookmelder werkt op basis van infrarood. In de rookmelder zit een lichtgevoelige cel die infrarood licht opvangt. Als de lichtbundel van de rookmelder verstoord raakt, bijvoorbeeld door rook, gaat de melder piepen.
  
  Let op: ook stof kan een verstoring veroorzaken. Maak dus regelmatig de optische rookmelder schoon door er een stofzuiger op te zetten. En bij het aanbakken / aanbranden van eten in de keuken kan zo'n melder ook afgaan. Daarom is een thermische melder beter voor in de keuken.
   
• Een thermische rookmelder werkt op basis van temperatuur. Als de temperatuur hoog is, of als deze snel stijgt, gaat de thermische melder piepen. , De thermische rookmelder gaat piepen als de temperatuur snel stijgt of bij een hoge temperatuur. Deze rookmelder gaat dus niet af bij rook zoals een optische rookmelder doet. De meeste slachtoffers ontstaan door rook en niet door de brand zelf.
  
  Rook ontstaat al bij een smeulende brand waar geen vlammen bij zijn. Een thermische rookmelder gaat in die situatie niet op tijd af. Een thermische rookmelder wordt vaak gebruikt in keukens.

Overige tips: let op het keurmerk en vervang van tien jaar

Brandweer Nederland heeft nog een aantal aanvullende tips voor de aanschaf en het gebruik van brandmelders.

• Kies altijd voor een goedgekeurde rookmelder. Let bij de aanschaf op het Europese keurmerk 'EN 14604'. Dit houdt in dat de rookmelder voldoet aan de noodzakelijke kwaliteitseisen ten aanzien van productinformatie, onderhoud, duurzaamheid en milieuaspecten. Alleen rookmelders met dit keurmerk mogen nog worden verkocht. Pas dus op als je je melder bij een webshop van buiten de EU haalt!
• Check bij aanschaf hoelang de batterij meegaat. Moet ie jaarlijks vervangen worden of houdt hij het vijf tot tien jaar vol?
• Je kunt een rookmelder ophangen met schroeven, maar ook met dubbelzijdig plakband.
• Een rookmelder moet sowieso elke tien jaar vervangen worden. Tien jaar is volgens de brandweer namelijk de maximale levensduur van een rookmelder. Dat geldt óók voor rookmelders in nieuwbouwwoningen die op het lichtnet zijn aangesloten.
• Met het oog op de voorgaande twee punten: overweeg om een melder te kopen waar een tien jaar batterij in zit. Dan kun je de melder na tien jaar met batterij en al vervangen.
• Plak een sticker op de rookmelder met de datum waarop je de batterij hebt vervangen.
• Er bestaan ook zogenaamde koppelbare melders. Die staan draadloos met elkaar in contact en zodra één melder in huis afgaat door rook, gaan alle gekoppelde melders ook af. Je weet dan ook waar de brand is (bijvoorbeeld alleen nog maar beneden, terwijl jij je op de tweede verdieping bevindt. Je kunt gekoppelde melders ook delen met je buren. Kijk op de site van de brandweer voor een aantal namen van koppelbare modellen.

Bron: Brandweer Nederland